Historia Uniwersytetu
W okresie swojego rozkwitu Viadrina była ośrodkiem humanizmu i oświecenia, awangardowym uniwersytetem w Europie na wschód od Łaby i wysuniętą na wschód placówką postępowych nauk. Universitas Francofurtensis zamknęła swoje podwoje w 1811 roku, usunięta w cień przez założony w 1810 roku Uniwersytet Berliński, noszący obecnie imię braci von Humboldt. Niektórzy profesorowie Viadriny nauczali dalej na uniwersytecie w Berlinie. Część uczonych wraz z całym inwentarzem przeniosła się do Wrocławia. W ten sposób doszło do połączenia z tamtejszą Leopoldiną.
W czasie zmian politycznych 1989 roku lokalna społeczność Frankfurtu wyraziła życzenie przywrócenia miastu Viadriny. Powołano Biuro Założycielskie Miasta. Kraj związkowy Brandenburgia zlecił Senatowi Założycielskiemu, gremium złożonemu z wybitnych międzynarodowych naukowców, opracowanie koncepcji nowego uniwersytetu we Frankfurcie.
Co mogło być bardziej oczywiste, niż założenie w tym specyficznym z punktu widzenia historii i geografii miejscu na ówczesnej zewnętrznej granicy UE, uczelni mającej zajmować się problematyką dzisiejszej i jutrzejszej Europy i pełniącej rolę pomostu między Wschodem i Zachodem – Uniwersytetu Europejskiego Viadrina?
Uniwersytet Europejski Viadrina został założony 15 lipca 1991 roku. 6 września 1991 roku odbyła się uroczystość otwarcia, a 19 października 1992 rozpoczął się pierwszy rok akademicki. Uczelnia nawiązuje do historii pierwszego brandenburskiego uniwersytetu krajowego – Universitas Francofurtensis (od 1506 do 1811) i kontynuuje jego tradycje. Stary uniwersytet nadodrzański był znaczącą placówką edukacyjną w brandenbursko-pruskim państwie urzędniczym. Wielu jego profesorów piastowało wysokie urzędy w Prusach. Szereg prawników było dyplomatami w służbie państwowej, teolodzy Viadriny należeli do najwyższych zwierzchników kościoła w Marchii Brandenburskiej, a profesorowie medycyny z Frankfurtu byli osobistymi lekarzami księcia elektora.
Lista znakomitych osiągnięć Universitas Francofurtensis, na której do 1811 roku studiowało ponad 55 000 osób, jest długa. W księgach immatrykulacyjnych starego uniwersytetu nad Odrą znajdziemy znane nazwiska. Studiowali tu m.in. bracia von Humboldt, Ulrich von Hutten, Carl Philipp Emanuel Bach, Thomas Müntzer oraz Heinrich von Kleist. Wśród obcokrajowców największy odsetek stanowili studenci z Polski i Litwy (1348 immatrykulowanych). W XVII wieku przebywało w nadodrzańskiej metropolii 456 studentów z Polski. Frankfurt był centrum rozwoju i wsparcia dla różnych form wczesnego, pełnego oraz późnego oświecenia.
