Banner Viadrina

Viadrina Compliance Center

V. Polsko-Niemieckie Forum Prawa i Gospodarki

„Polska i Niemcy – zjednoczone w compliance“ – takie hasło towarzyszyło jubileuszowej, piątej edycji Polsko-Niemieckiego Forum Prawa i Gospodarki, które odbyło się 5 listopada 2014 r. w budynku Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie (dalej jako GPW). Forum skupiało się na porównaniu kierunków rozwojowych compliance w Polsce i w Niemczech, co jest szczególnie ważne ze względu na toczące się prace nad wprowadzeniem wymogu realizacji funkcji compliance do kanonu Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW. Konferencja została zorganizowana przez Viadrina Compliance Center na Uniwersytecie Europejskim Viadrina we Frankfurcie nad Odrą, Polsko-Niemiecką Izbę Przemysłowo-Handlową oraz Polsko-Niemieckie Stowarzyszenie Prawników. Partnerem merytorycznym była Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie, gdzie konferencja się odbyła. Patronat medialny nad konferencją objęło wydawnictwo C.H. Beck.

Uroczystego otwarcia konferencji dokonali Paweł Tamborski (Prezes GPW), Mariusz Haładyj (Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki), Rolf Nikel (Ambasador Republiki Federalnej Niemiec w Warszawie), Thomas Urbańczyk (Polsko-Niemiecka Izba Przemysłowo Handlowa), Prof. Dr. Bartosz Makowicz (Centrum Interdyscyplinarnych Badań Compliance) oraz Dr. Jan Schürmann (Członek Zarządu Polsko-Niemieckiego Stowarzyszenia Prawników). Podkreślone zostały korzyści compliance w dobie globalizacji: wzrost transparentności przedsiębiorstw, przeciwdziałanie występowaniu naruszeń prawa (w szczególności zagrożenia korupcyjne), wzmacnianie zaufania inwestorów do rynków.

Jubileuszowe Forum uświetnił wykładem wprowadzającym Dr. Klaus Moosmayer - Chief Compliance Officer koncernu Siemens. W swoim wystąpieniu Dr. Moosmayer przedstawił aktualne kierunki rozwoju Corporate Compliance w obszarach takich jak integralność, zarządzanie ryzykiem, bezpieczeństwo oraz odpowiedzialność za ochronę danych osobowych.

Pierwszy panel konferencji poświęcony był aktualnym wyzwaniom implementacji systemów zarządzania compliance. Pierwszy wykład dotyczący wdrożenia systemu zarządzania compliance w polskim przedsiębiorstwie produkcyjnym wygłosił dr Oskar Filipowski, Compliance Officer w KGHM Polska Miedź S.A. System zarządzania compliance w KGHM został wdrożony m.in. jako odpowiedź na zaprojektowane przez GPW zmiany w Kodeksie Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW w zakresie zarządzania zgodnością i tworzony był w oparciu o normę ISO 19600. Podkreślone zostało, że warunkiem dobrze funkcjonującego systemu jest odpowiednia struktura organizacyjna w przedsiębiorstwie, która umożliwia wykorzystanie istniejących ścieżek raportowania i kanałów komunikacyjnych.

Drugi z prelegentów, Andrzej Bajor, Compliance Officer w Boehringer Ingelheim, przedstawił w swoim wystąpieniu wpływ czynników zewnętrznych na struktury compliance z perspektywy przedsiębiorstwa farmaceutycznego. Doniesienia medialne na temat licznych skandali korupcyjnych z udziałem przedsiębiorstw branży farmaceutycznej ujemnie wpłynęły na jej wizerunek i stanowiły impuls do uchwalenia w formie samoregulacji Kodeksu Przejrzystości. Kodeks ten określa zasady udostępniania opinii publicznej informacji na temat współpracy firm z przedstawicielami zawodów medycznych oraz organizacji ochrony zdrowia.

O wyzwaniach implementacji systemów zarządzania compliance (Compliance Managemenst Systems, dalej jako CMS) w strukturze globalnego koncernu opowiedzieli Gert-Jürgen Frisch, Regional Compliance Officer Europe i Piotr Janecki, Local Compliance Officer na Polskę i Wschodnią Europę, BSH Bosch und Siemens Hausgeräte GmbH. Wskazane zostało, że punktem wyjścia dla zapewnienia skuteczności realizacji funkcji compliance jest zobowiązanie nie tylko zarządu i kadry kierowniczej, ale również wszystkich pracowników do przestrzegania prawa.

Ostatni wykład w tym panelu wygłosiły dr Joanna Schubel oraz Julita Zimoch-Tuchołka z kancelarii Domański Zakrzewski Palinka. Temat wystąpienia stanowiły problemy implementacji compliance w polskiej spółce zależnej na tle Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.).

Następną część konferencji otworzył wykład honorowy wygłoszony przez Prof. Dr. Dr. h.c. Rolfa Stobera, Dyrektora Instytutu Badawczego Compliance, Bezpieczeństwa Gospodarki i Przedsiębiorstw (FORSI). Wystąpienie poświęcone było tematowi „Zaufanie jest dobre, compliance jest lepsze” i miało na celu wskazanie, jakie skutki dla osób zaangażowanych w działanie przedsiębiorstwa może mieć bazowanie wyłącznie na zaufaniu oraz jego utrata, gdy brak jest wdrożonego systemu compliance.     

W trakcie drugiego panelu omawiane były aktualności legal compliance. Pierwszy wykład wygłoszony przez dr. Marcina Ciemińskiego i Dr. Heinera Huggera z Clifford Chance LLP odnosił się do prawnych korzyści CMS w Polsce i w Niemczech. W Polsce należą do takich korzyści przede wszystkim zapobieganie przypadkom braku zgodności i wynikającym z nich negatywnym następstwom, a także wpływ compliance na odpowiedzialność karną osób fizycznych oraz podmiotów zbiorowych. Z kolei Dr. Hugger przedstawił prawne zalety CMS dla pracowników i samego przedsiębiorstwa oraz wskazał na obecnie szeroko dyskutowany w Niemczech projekt oraz propozycje ustawy dotyczącej odpowiedzialności karnej podmiotów zbiorowych.

Następny wykład wygłosili dr Dominik Lubasz i Witold Chomiczewski z kancelarii Lubasz i Wspólnicy, którzy przedstawili zależności pomiędzy zastosowaniem monitoringu wizyjnego a ochroną danych osobowych i interesami pracowników. Poruszone zostały kwestie warunków dopuszczalności monitoringu na gruncie prawa pracy, monitoringu w odniesieniu do danych osobowych i konsekwencji wynikających z Ustawy o ochronie danych osobowych i orzecznictwa.               

O odpowiedzialności osobistej osoby wykonującej w przedsiębiorstwie funkcję compliance w Niemczech mówił Dr. Jan Schürmann. Dr. Schürmann odniósł się do odpowiedzialności z zakresu prawa karnego i prawa wykroczeń, środków, które może zastosować pracodawca oraz obowiązków odszkodowawczych.                                                         

Ostatni z mówców w tym panelu, Dr. Stephan Pötters z Instytutu Prawa Pracy i Prawa Zabezpieczenia Społecznego na Uniwersytecie w Bonn, poruszył z perspektywy prawa niemieckiego zagadnienia ochrony danych osobowych pracowników w odniesieniu do compliance. Dr. Pötters przedstawił ochronę danych osobowych jako granicę powinności obowiązku compliance i ryzyka związane z jej naruszeniem, jak i wyważenie interesów pracownika i pracodawcy.                             

W ramach trzeciego panelu, dyskutowano na temat compliance w średnich przedsiębiorstwach. Panel rozpoczął się wykładem honorowym Prof. Dr. Petera Fissenewerta (Kancelaria hww wienberg wilhelm Rechtsanwälte). W swoim wystąpieniu Prof. Fissenewert przedstawił korzyści, jakie wynikają dla małych i średnich przedsiębiorstw z realizacji funkcji compliance oraz wskazał również typowe grupy ryzyk dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz działania, jakie powinny być podjęte w celu ich wyeliminowania.                                   

Kolejny prelegent, Michael Kayser, (digital spirit GmbH), przedstawił w swoim wystąpieniu metody wsparcia CMS przez rozwiązania IT. Wyjaśnione zostały zagadnienia budowy infrastruktury IT, środków efektywnego CMS i przykładów takich środków jak m.in. risk management, rejestr korzyści, whistleblowing hotline, e-learning.                             

Następny wykład wygłosił Mariusz Witalis z Ernst & Young. Prelegent skoncentrował się na wymaganiach prawnych, trudnościach i korzyściach prowadzenia due dilligence dostawców, omówił dobre praktyki due dilligence, praktyki stosowane na świecie i wskazał możliwe popełniane błędy.                 

Zagadnieniu partner-screening jako metodzie eliminowania zewnętrznych ryzyk compliance poświęcone było wystąpienie pani Katarzyny Zielińskiej, Compliance Officer Mercedes-Benz Polska Sp. z o.o., która podzieliła się cennymi doświadczeniami spółki związanymi z wyborem partnerów biznesowych. Przedstawione zostały zmiany istniejącego w spółce procesu due dilligence i wskazane ulepszenia, które wprowadzono, aby zapewnić jego efektywność.                                     

Ostatni wykład wygłosił Dr. Dominik Wagner (kancelaria Tigges Rechtsanwälte). Omówione zostały wymogi compliance w reprezentacji interesów średnich przedsiębiorstw. System zarządzania compliance niesie ze sobą wiele korzyści nie tylko dla dużych przedsiębiorstw, ale także dla średnich przedsiębiorstw, jak i organizacji oraz stowarzyszeń. Dr. Wagner wskazał, że odpowiadają one na podobnych zasadach jak duże koncerny, a CMS ma na celu ochronę ich reputacji oraz zmniejszenie ryzyka pociągnięcia do odpowiedzialności samej organizacji, jej pracowników i członków.

Konferencję podsumował Prof. Dr. Bartosz Makowicz. Prof. Makowicz podkreślił, iż compliance stanowi inwestycję w przedsiębiorstwo, jego dobre imię, wartość rynkową, a także wzbudza zaufanie kontrahentów i opinii publicznej, na której zyska nie tylko przedsiębiorstwo (znaczenie mikro) ale i cała gospodarka (znaczenie makro).

Compliance od wielu lat dynamicznie rozwija się w Niemczech i zyskuje coraz większe znaczenie w Polsce. Na podkreślenie również zasługuje fakt, że w odróżnieniu od poprzednich edycji piąte Forum było całkowicie poświęcone tematyce compliance. Forum umożliwiło zapoznanie się z najbardziej aktualnymi wyzwaniami dla compliance oraz stanowiło interdyscyplinarną platformę wymiany poglądów i doświadczeń dla praktyków z obu krajów celem wspólnego działania i szukania jak najefektywniejszych rozwiązań.
 
 

Agata Adamowicz, LL.B.; Agnieszka Poteralska, LL.B.


 

5_Forum_001 ©jagura
 
5_Forum_002 ©jagura
 
5_Forum_003 ©jagura
 
5_Forum_004 ©jagura
 
5_Forum_006 ©j
 
5_Forum_008 ©jagura
 
5_Forum_009 ©jagura